AMPULLER
Hepimiz günlük hayatın içerisinde ulaşımımızı sağlamak için otomobilleri tercih ediyoruz. Araç kullanırken ise güvenli bir yolculuk geçirmek oldukça önemli. Güvenli bir yolculuk için ise otomobillerde birtakım güvenlik sistemleri mevcut. Bu noktada, araçlardaki aydınlatma sistemlerinin eksiksiz ve sorunsuz çalışması gerekiyor. Özellikle gece sürüşlerinde farlar, otomobillerin ana ışık kaynağıdır diyebiliriz. Sürücü, farlar yardımıyla nereye gittiğini, yolu, diğer araçların yolda nasıl ve ne koşulda seyir halinde olduğunu görebilir. Araçta seyir halindeyken, aydınlatmada ortaya çıkan küçük bir sıkıntı kazalara yol açabilir. Bu nedenle ampulün bozulup, sürücünün görüş alanını etkilemesi bile oldukça tehlikeli bir durum.
Araç Ampul Tipleri Nelerdir?
Far ampulleri aslında evlerimizi aydınlatan ampullerle aynı çalışma prensibine dayanır. İçinden akım geçince parlayan, filaman bulunduran cam ampullere far ampulu denir. Filamanın parlaması ile fardaki özel açılara sahip reflektörler ile yol aydınlanmış oluyor.
Her araba, aydınlatma tasarımına ve yapısına göre farklı ampullere ihtiyaç duyar. Far ampulleri, sis ampulleri, stop ampuller, sinyaller, park ve iç ışıklar bunlardan sadece bazılarıdır. Ampullerin her biri ise aracınızın markasına ve modeline bağlı olarak farklı duylarla çalışır. Duyların aracınıza doğru şekilde oturması için ampulun tabanının şeklini ve boyutunu doğru biliyor olmanız gerekir. Brio olarak far ampullerini ve sinyalleri inceleyeceğiz.
Günümüz otomobil aydınlatma sistemlerinde halojen, xenon ve LED olmak üzere üç çeşit far ampulü çeşidi bulunuyor. Genel olarak araçlarda kullanılan ampül tipleri ise, H ve T kodlu olan ampullerdir. Brio olarak H kodlu ampulleri ve xenon farları inceleyeceğiz. H kodlu ampuller otomobillerin uzun hüzmeli far, kısa hüzmeli far ve sis ampullerinde kullanılan tiptir. En çok kullanılan kodlar ise: H1, H3, H4, H7, H8/H9/H10, H11, HB3, HB4 VE H27 kodlu ampullerdir.
H kodlu ampuller bir diğer adıyla Halojen lambalar , iyot veya brom gibi az miktarda halojen içeren bir akkor lambadır. Halojen ampuller aslında klasik akkor lambaların iyileştirilmiş versiyonlarıdır diyebiliriz. Akkor lambalar günümüzde hala bazı klasik arabalarda kullanılsa da yerini halojenlere bırakmış durumda. Halojenler tek değerli ve kolayca negatif iyon oluşturabilen elementleri temsil ediyor. Doğada beş farklı halojen bulunurken bunlardan sadece iyot ve brom elementleri aydınlatma teknolojisinde kullanılmaktadır. Bunun ana sebebi ise ampul içindeki tungsten filamananın kırılmasını ve kararmasını önlemesidir.
Halojen lambaların özelliklerine baktığımızda başlıca çok fazla ısı üretmeleri ve sarı bir renk tonuna sahip olmaları geliyor. Diğer ampül tipleriyle kıyasladığımızda ise nispeten daha ucuz olduklarını söyleyebiliriz. Bunun yanı sıra bazı dezavantajları da mevcut, halojenler diğer ampüllere göre daha kısa ömürlü olmakla birlikte daha kısa bir görüş mesafesi de sunmaktadır.
Xenon farlar , bir diğer tabirle yüksek yoğunluklu deşarj lambaları, halojenin aksine ışık oluşturmak için metal bir filamana ihtiyaç duymuyor. Bunun yerine bir çift elektrot arasında yüksek voltaj arkı oluşturarak ışık üretiyor. Bu çalışma prensibini tanımlamak gerekirse, küçük bir tüpün içerisinde meydana gelen kontrollü bir yıldırım çarpmasına benzetebiliriz. Xenon gazıyla dolu ampullerin en belirgin özelliğine baktığımızda, parlak beyaz veya mavimsi bir ışığa sahip olmaları diyebiliriz. Dolayısıyla halojen ampullere göre daha az ısı oluştururlar. Ancak xenon ampullerin istenen parlaklığa ulaşabilmeleri için yeterli ısıya ulaşmaları, dolayısıyla da bir miktar zaman harcamaları gerekiyor. Uzun dalga boylarına sahip parlak ve dağınık bir ışık ürettikleri için özellikle gece sürüşlerinde güvenli bir yolculuk sağlıyor. Halojenlere göre de daha uzun ömürlüdürler. Genel olarak estetik bir görünüm için tercih edilir.
Otomobil Ampul Çeşitleri
Tüm otomobil markalarının oto ampulleri ve ampul çeşitleri yapım farklılıklarına göre sınıflandırılır.
Şekillerine Göre Ampuller
Araçlarda kullanılan lambalar yapım şekillerine göre normal ve sofit lamba olarak ikiye ayrılır. Otomobil sektöründe yaygın olarak normal ampüller kullanılır.
Çalışma Gerilimlerine Göre Ampuller
Genel olarak araçlarda 6-8 12-16 24-32 voltluk ampuller kullanılmaktadır.
Flaman Bağlantı ve Sayılarına Göre Ampuller
Ampullerde flaman bağlantısı iki şekilde yapılır. İlk olarak, flamanın bir ucu alttan yalıtılmış olarak çıkartılır, diğer ucu ise içten duya bağlanır. Bu ampuller normal ampul olarak adlandırılır. Diğer bağlantı şeklinde ise flamanın her iki ucu da alttan yalıtılmış olarak çıkar, bunlara yalıtılmış ampul denir. Bağlanış şekillerine göre de düz tırnak ve çapraz tırnak olarak ikiye ayrılır. Flaman sayılarına göre ampuller, tek flamanlı ve çift flamanlı olmak üzere iki çeşittir. Çift flamanlı ampüller; yerleştirme problemi olan yerlerde iki flaman aynı ampul içerisine montaj yapılarak yerden tasarruf amacı ile kullanılır. (Park+fren, kısa far+uzun far gibi örnek verebiliriz.)
Oto Ampul Tiplerini Bulmak
Günümüzde otomobillerde; yerine, modeline ve markasına göre birçok farklı ampul çeşidi kullanılmaktadır. Otomobiliniz için aydınlatma ürününü seçerken aracın modeli ve ihtiyaç duyulan ışığın özelliklerini doğru analiz etmek çok önemlidir .Aracınızın ampul türünü (kodunu) bulmak için birkaç farklı yöntem vardır. Online olarak internet aracılığıyla aracın marka model ve hangi ampul olduğunu belirterek aratabilirsiniz. Eğer bir sonuç alamazsanız, aracınızın kullanım kitapçığından ya da servisinizi arayarak öğrenebilirsiniz.
Araçların dış aydınlatmasında far ampulleri, sinyaller, sis ampulleri, park ışıkları ve stop ampulleri yer almaktadır. Çevre ve hava şartları da göz önünde bulundurularak ampul seçimi yapılmalıdır.
Far Ampulünüzün Değiştirilmesi Gerektiğini Gösteren Belirtiler
Aracınıza en uygun ampulu bulmak ve incelemek isterseniz buraya tıklayın!
Türkçe
English
